Linkshandige Gitaar

Gitaarspelen is multitasken. Om gitaar te spelen gebruikt u beide handen. Maar als we toch beide handen gebruiken, waarom zijn er dan rechtshandige en linkshandige gitaren? Dit komt omdat u namelijk uw linkerhand op een hele andere manier gebruikt dan uw rechterhand tijdens het gitaarspelen. Zodoende is het belangrijk om deze twee taken zo efficiënt mogelijk te verdelen. Als u rechtshandig bent, dan is uw rechterhand dominant, en als u linkshandig bent, is uw linkerhand dominant. Gitaristen zijn soms verbaasd over de verdeling van deze gitaren, want waarom spelen we rechtshandige gitaren met links en linkshandige gitaren met rechts? De twee taken die bij gitaarspelen verdeeld moeten worden, is het indrukken van de snaar en het aanslaan van de snaar. De meeste gitaristen denken dat het indrukken van de snaar lastiger is, omdat ze hiermee akkoorden moeten vormen, riffs en solo’s moeten spelen en simpelweg de juiste toon moeten produceren. Dit is echter minder intensief dan het aanslaan van de snaar. Met deze hand moet u namelijk het ritme bepalen en aanhouden, strumpatronen volhouden, de juiste snaren aanslaan, en dit voornamelijk blind doen omdat de meeste gitaristen naar hun toets kijken tijdens het spelen. Dit wordt ook allemaal tegelijkertijd gedaan. Deze hand moet dus meer speelaspecten tegelijkertijd volhouden, terwijl de andere hand er alleen voor hoeft te zorgen dat de vingers op de juiste snaren staan. Een foutje van de strumhand is ook altijd duidelijker op te merken dan een foutje met de andere hand. Zodoende worden gitaren geproduceerd op de strumhand als de dominante hand. Rechtshandige gitaren strummen dus met rechts, en linkshandige gitaren strummen met links. Bij ukeleles werkt linkshandigheid anders, waardoor u beter ons artikel over linkshandige ukeleles kunt lezen als u linkshandig bent en ukelele wilt spelen. 

Welke gitaar is het best geschikt voor u?

Gitaren zijn dus ontwikkeld om het moeilijkste van het spelen door de dominante hand te laten doen. Zodoende is het aan te raden om een rechtshandige gitaar aan te schaffen als u rechtshandig bent, en een linkshandige gitaar als u linkshandig bent. Hier zit natuurlijk nuance in. Sommige mensen zijn ambidexter, oftewel tweehandig. In deze situatie kunt u zelf beslissen wat u liever heeft, al is het aan te raden om dan een rechtshandige gitaar uit te kiezen, omdat u dan meer keuze heeft uit gitaren en dan makkelijker een gitaar kunt lenen. Het komt ook voor dat linkshandige gitaristen simpelweg rechtshandig spelen. Dit kwam vroeger vaker voor. Beginnende gitaristen wisten vaak niet dat er een linkshandige optie was, en gitaarleraren hielden hier ook geen rekening mee. Zodoende zijn er redelijk veel linkshandige gitaristen die rechtshandig spelen. Dit betekent ook niet dat deze gitaristen ‘slechter’ zijn omdat ze hun dominante hand voor de hals gebruiken. De meeste moeite zit dan voornamelijk in het aanleren van de gitaar, omdat die verdeling dan oneven is. Als de gitarist de basis heeft aangeleerd, zal deze net zo goed zijn als een rechtshandige gitarist. Dit is dus ook een optie. Als u linkshandig bent en de voordelen van rechtshandig spelen wilt ervaren, is dat dus mogelijk. Als laatst heb je unieke gevallen als bijvoorbeeld een rechtshandige gitaar linkshandig spelen. Dit is niet aan te bevelen. De twee opties zijn dan het spelen zoals Jimi Hendrix, dus een normale rechtshandige gitaar maar dan omgedraaid, waardoor u dus ondersteboven moet spelen, of een rechtshandige gitaar linkshandig stemmen. Beide opties zijn erg onhandig. Ondersteboven moeten spelen is zeer ingewikkeld en er zijn niet veel gitaristen die u kunnen helpen met het aanleren van deze techniek. Er zijn waarschijnlijk zelfs technieken of liedjes die u niet zal kunnen aanleren. Een rechtshandige gitaar linkshandig stemmen is ook niet handig. Niet alleen is de body ondersteboven niet comfortabel, maar een gitaar is ook afgesteld voor bepaalde snaren. Als u de snaren omdraait, dan klopt de actie en de intonatie niet meer. De inkepingen op de topkam en de brug zijn namelijk voor de specifieke snaren geslepen en afgesteld. Gitaren zijn ook gemaakt om zo comfortabel mogelijk op uw schoot te liggen. Onderaan de body zit dan ook een ronde inkeping waar uw been kan rusten en een andere ronde inkeping aan de bovenkant waar uw bovenlichaam comfortabel tegenaan kan rusten. Als de gitaar ondersteboven wordt gespeeld, zullen deze inkepingen niet overeen komen met uw lichaam. De inkeping voor uw been zal dan niet diep genoeg zijn en waarschijnlijk meer naar het midden zitten zodat de gitaar zittend niet in balans kan worden gebracht. Bovendien hebben bepaalde modellen, zoals bijvoorbeeld de Stratocaster, langwerpige uitstekels aan de bovenkant die in de weg zullen zitten als u deze ondersteboven speelt. Er zijn dus in principe maar twee opties. Hoewel aan te raden is om de gitaar voor uw dominante hand te gebruiken, kunt u ook beslissen om het andere model te gebruiken. Niet met uw dominante hand strummen is dus in het begin wat moeilijker om aan te leren, dat is duidelijk. Maar wat zijn de andere voor- en nadelen van linkshandig spelen?

Wat maakt een linkshandige gitaar anders dan een rechtshandige gitaar?

Zoals hierboven al is toegelicht, is een linkshandige gitaar omgedraaid waardoor de dominante hand de strumhand is. Waarom zijn daar dan specifieke modellen voor nodig, en kunt u niet gewoon een gitaar omdraaien? Dit komt omdat er veel aspecten van een gitaar ervoor zorgen dat de gitaar werkt zoals deze hoort te werken. Zodoende zijn er speciale linkshandige gitaren. Ten eerste is een gitaar precies zo ontwikkeld dat elke snaar op de juiste plek hoort. Als u goed naar een gitaar kijkt, ziet u dat de snaren tussen de brug en de topkam lopen. Op de topkam ziet u dus ook dat de breedte van de inkepingen afloopt naarmate de snaren dunner worden. U kunt dus niet een lage E-snaar op de plek van de hoge E-snaar zetten, want de snaar zal niet in de topkam passen. Zodoende moet de topkam andersom ontworpen worden voor een linkshandige gitaar. Daarnaast hebben we de brug. Dit is erg belangrijk. De zadels op de brug zorgen er namelijk voor dat de lengte van de snaren klopt. De lengte zorgt namelijk voor de intonatie, waardoor de stemming van de snaar over de hele lengte van de hals klopt. Dit verschilt per snaar, waardoor elke snaar een eigen zadel heeft. Dit loopt vaak al in een bepaalde volgorde. Door de snaren om te draaien, zult u merken dat de intonatie totaal niet meer klopt. Bij elektrische gitaren is dit vaak aan te passen, maar bij akoestische gitaren soms niet. Zodoende is het handig om een brug te hebben die voor linkshandige gitaren is gemaakt. Bovendien moet de vorm en de headstock van de gitaar ook linkshandig zijn. Als uw headstock symmetrisch is, is dit niet erg belangrijk, maar als u een 6-op-een-rij configuratie hebt, is het handig dat de stemknoppen aan de bovenkant van de headstock zitten. De body is echter het belangrijkst. De meeste gitaren zijn lichtelijk asymmetrisch. De rondingen aan de onderkant zijn vaak anders dan aan de bovenkant. Als u dus zittend speelt, hoort de gitaar goed gebalanceerd op uw been te rusten. Als u deze omdraait, zal de balans niet meer kloppen en zal het ook voor u niet comfortabel zijn. Ook kan u dan problemen krijgen met de strapholders. Bij veel elektrische gitaren en westerngitaren zit de strapholder aan de bovenkant naast de hals. Als de gitaar dan ondersteboven wordt gebruikt, kan u deze niet met een gitaarband gebruiken. De strapholder moet dan eerst verplaatst worden. Ook een tremelobrug brengt problemen met zich mee. De tremeloarm zal dan over de brug heen vallen waardoor deze in de weg zit. Ook de slagplaat zal dan aan de verkeerde kant van de gitaar zitten waardoor u op uw lak zal slaan. Hier zijn uitzonderingen in. Bepaalde westerngitaren en de meeste klassieke gitaren zijn al symmetrisch gevormd en hebben symmetrische headstocks. Bij klassieke gitaren gebeurt het dus ook vaker dat een rechtshandige gitaar linkshandig wordt gebruikt. Houdt er dan wel rekening mee dat u de positie van de brug aan kunt passen, om de intonatie te controleren. Ook met asymmetrische gitaren is het mogelijk om een rechtshandige gitaar een linkshandige gitaar te maken, de uitleg hiervoor is verder in het artikel te vinden. De foto hiernaast laten we met de Aria Pro II 714-MK2 zien welke onderdelen in de weg zullen zitten en aangepast zouden moeten worden wilt u een elektrische rechtshandige gitaar als een linkshandige gitaar gebruiken. Houdt er dan wel rekening mee dat hier waarschijnlijk extra kosten aan onderdelen en een gitaartechnicus bijkomen. Het handigst en het betaalbaarst blijft echter om een echte linkshandige gitaar aan te schaffen.   

Voor- en Nadelen

Naast wat het makkelijkst is voor u om te leren, zijn er ook andere voor- en nadelen van linkshandige gitaren. Dit zijn over het algemeen minder belangrijke factoren, maar kunnen zeker uw beslissing beïnvloeden. Deze voor- en nadelen komen over het algemeen neer op speelmethoden, esthetische redenen een aanbod. Het is handig om hiervan op de hoogte te zijn voor dat u begint aan het leren van de gitaar.

Voordelen van een linkshandige gitaar

Het belangrijkste voordeel is natuurlijk speelcomfort. Uw dominante hand gebruiken voor het strummen zal in eerste instantie natuurlijker aanvoelen voor u. Er zijn echter ook andere voordelen van linkshandige gitaren. Een ander belangrijk voordeel is dat er in principe niks veranderd aan de manier van spelen. Akkoorden, stemmingen, toonladders, solo’s en alles eigenlijk, blijft hetzelfde als bij een rechtshandige gitaar, maar dan in spiegelbeeld. Dit zorgt er ook voor dat u zonder enige problemen bij een rechtshandige gitaarleraar les kan volgen. Het maakt het eigenlijk zelfs iets makkelijker. Uw gitaarleraar zal dan tegenover u zitten, u kan dan letterlijk de technieken kopiëren omdat u dan het spiegelbeeld van de gitaarleraar bent. Linkshandig spelen veranderd dus niets aan hoe u het spelen moet aanleren. Het verandert eigenlijk ook niets aan de andere onderdelen van gitaarspelen. U kunt dezelfde accessoires gebruiken als elke gitarist, er zijn geen specifieke linkshandige capo’s, versterkers of pedalen. Het enige waar u eventueel op moet letten is het aanschaffen van een gitaarkoffer, omdat deze vaak voorgevormd is. Met tassen is dit vaak geen probleem. U kunt dus precies dezelfde accessoires aanschaffen als ieder ander, en hoeft alleen met de gitaar zelf op het linkshandige aspect te letten. De andere argumenten zullen terugkomen op het feit dat de meeste mensen rechtshandig zijn. Ten eerste zal u opvallen met uw linkshandige gitaar. Als u op een podium met andere gitaren en bassisten staat, zal u met uw omgekeerde gitaar zeker aandacht trekken. U kunt het zien als een soort positief vooroordeel. Als u audities doet of met meerdere gitaristen tegelijkertijd speelt, zullen de meeste mensen de gitaristen met de gitaar in spiegelbeeld het best herinneren. Daarnaast zullen niet veel mensen op uw gitaar willen spelen. Dit is voornamelijk erg fijn als u heel voorzichtig bent met uw gitaar. We maken het namelijk allemaal mee dat non-gitaristen even op uw gitaar willen spelen of dat andere gitaristen uw gitaar willen lenen. Als u erg beschermend bent over uw gitaar, is dat niet erg fijn. Als u dus een linkshandige gitaar hebt, zullen niet veel mensen deze willen gebruiken, omdat de meeste mensen rechtshandig zijn. Kortom, het spelen van een linkshandige gitaar is dus hetzelfde als rechtshandig spelen, waardoor het aanleren niet moeilijker zal zijn dan voor een rechtshandige gitarist. Andere onderdelen van gitaarspelen zijn ook niet afhankelijk van uw dominante hand. Als laatst bent u simpelweg uniek met uw opvallende omgekeerde gitaar.

Nadelen van een linkshandige gitaar

Helaas zijn er ook nadelen van linkshandig spelen. Het meest besproken en vervelende nadeel komt ook terug op het feit dat de meeste mensen rechtshandig zijn. De meeste gitaren worden dus voor rechtshandige gitaristen gemaakt. Het aanbod van linkshandige gitaren is dus een stuk kleiner. Dit is zelfs een controverse geworden. Linkshandige gitaristen spreken tegenwoordig grote gitaarproducenten aan over hun abnormaal klein assortiment aan linkshandige gitaren. Dit heeft er wel voor gezorgd dat er iets meer linkshandige modellen worden ontwikkeld, maar hier is nog steeds een tekort aan. Dit is het geval met bijna alle merken. Beide goedkope merken als Stagg en ‘professionelere’ merken als Fender en Michael Kelly bieden alleen hun standaardmodellen aan als linkshandige gitaren. Zodoende zijn de meeste linkshandige gitaren standaardmodellen met basiskleuren. Dit is erg jammer, want bedrijven ontwikkelen steeds uniekere modellen met uniekere kleuren en patronen, maar dit maken ze nog niet verkrijgbaar voor linkshandige gitaristen. U zal dus moeten accepteren dat u een keuze moet maken uit minder opties. Dit is niet ideaal voor esthetische redenen, maar belangrijker is eigenlijk dat u weinig keuze heeft uit elementen. Als alleen standaardmodellen linkshandig worden aangeboden, heeft u ook alleen keuze uit standaardelementen. Als dit is waar u naar op zoek bent, dan is dit natuurlijk geen probleem. Maar als u uniekere elementconfiguraties wilt of bepaalde elementen, zal dit lastig zijn. Wat wel weer fijn is, is dat het vervangen van elementen erg simpel is. U kunt dezelfde elementen aanschaffen als een rechtshandige gitarist, en met een soldeerbout kunt u het element installeren. De kleur van uw gitaar is minder makkelijk te veranderen. Er komen echter wel steeds meer uniekere kleuren op de markt voor linkshandige gitaren, zoals de twee Ibanez gitaren op de foto hiernaast. Het assortiment wordt dus langzaamaan steeds diverser en unieker. Er is ook een andere oplossing voor. U kunt namelijk wel een rechtshandige gitaar aanschaffen. Zorg ervoor dat deze dan ondersteboven ook comfortabel speelt, en laat een gitaartechnicus de gitaar dan aanpassen waardoor deze linkshandig is. Dit is redelijk simpel. De zadels van de brug, dus in sommige gevallen de hele brug, moeten dan vervangen worden door linkshandige zadels. Ook de topkam moet verwisseld worden met een linkshandige topkam en de strapholder moet verplaatst worden naar de andere kant van de gitaar. Op deze manier kunt u dus een rechtshandige gitaar linkshandig stemmen en spelen zonder dat u last heeft van de intonatie. Dit ziet er overigens nog unieker uit dan een linkshandige gitaar. Weet dan wel dat bij een elektrische gitaar de knoppen en schakelaars dan ook boven uw snaren zitten in plaats van eronder. Een ander nadeel is dat als u met veel mensen in een kleine omgeving samenspeelt, u iets meer in de weg zal staan. Als gitaristen op een rijtje staan, kunnen ze redelijk dicht bij elkaar gaan staan door achter de hals van de gitarist rechts van u te gaan staan. Dit gaat niet als er één linkshandige gitarist tussen staat, want dan komen de halzen van u en de rechtshandige gitarist naast u door elkaar komen. Dit is een klein nadeel maar kan wel een irritatiefactor zijn bij bandoefening. Aan de andere kant, rechtshandige gitaristen zijn ook niet altijd erg handig met hun gitaarhalzen. De uitstekende hals is meer een universeel gitaarprobleem dan een linkshandig gitaarprobleem. Als laatst, en een iets minder belangrijk nadeel, is dat u zal kunnen verwachten dat mensen grapjes gaan maken. Raak maar alvast gewend aan ‘Hé, je hebt je gitaar verkeerd vast!’ en ‘haha je gitaar hoort andersom’. Als u dit voor de zoveelste keer hoort, herinner uzelf er maar aan dat u unieker bent. Beide met gitaarspelen, en met humor.

Aanbod aan linkshandige gitaren

In dit deel van het artikel zullen we de mogelijkheden aan linkshandige gitaren toelichten. Zoals eerder besproken maken gitaarproducenten weinig linkshandige gitaren. Zodoende kunnen muziekwinkels ook niet een heel ruim assortiment aan linkshandige gitaren aanbieden. Muziekwinkels verzamelen echter wel linkshandige gitaren van verschillende merken, waardoor een goede en passende linkshandige gitaar het best gevonden kan worden in een muziekwinkel. U zal daarentegen wel merken dat het assortiment nog steeds kleiner is dan het assortiment aan rechtshandige gitaren. U heeft de meeste keuze uit linkshandige westerngitaren. U kunt dus kiezen welke gitaarvorm u het liefst heeft en er zijn verschillende houtsoorten waar u uit kunt kiezen. Bij elektrische gitaren en basgitaren heeft u meer keuze uit kleuren en formaten, maar wat minder uit gitaarvormen. We bieden ook linkshandige gitaren aan uit verschillende prijscategorieën, waardoor er voor iedere gitarist en budget een goede en passende gitaar is. Zo hebben we bijvoorbeeld van westerngitaren de budgetvriendelijke James Neligan ASY-D, maar ook de professionele Martin D-10E. Ook bij elektrische gitaren heeft u hier keuze tussen. Zo kunt u bijvoorbeeld de Stagg SES-30 voor een lage prijs aanschaffen, maar ook de populaire Fender Player Stratocaster. Naast het variërende assortiment aan linkshandige gitaren, zijn de andere dingen waar u op moet letten bij aanschaf van een gitaar dezelfde factoren als bij een rechtshandige gitaar, zoals dat de gitaar past bij uw speeldoel, voldoet aan uw materialen en favoriete klank en dat de gitaar een fijn speelgevoel heeft. Het belangrijkste is dus dat u gitaren uitprobeert voordat u er eentje kiest. Natuurlijk is uiterlijk belangrijk, maar u zal voornamelijk veel gaan spelen als de gitaar fijn aanvoelt. Misschien heeft u een voorkeur aan bepaalde halslengten, of klinken bepaalde houtsoorten beter voor u. We adviseren u om het assortiment te bekijken en uw voorkeuren en doelen te bepalen. Als laatst kunt u natuurlijk rechtshandige gitaren laten aanpassen, of u kunt zelfs uw eigen gitaar maken. U zult zeker uiteindelijk een geweldige en passende linkshandige gitaar vinden.

Hoe verder?

U moet nu zelf de afweging maken van wat u belangrijk vindt. Als u liever de mogelijkheid hebt tot een groot assortiment aan keuze en u de extra moeite om rechtshandig te spelen niet erg vindt, is een rechtshandige gitaar altijd een optie. Het is echter niet nodig. Er zijn zeker nog tekorten als het op verschillende linkshandige gitaren aankomt, maar er worden steeds meer unieke en geweldige linkshandige modellen gemaakt. Hoe meer mensen linkshandig spelen, hoe meer gitaarproducenten linkshandige modellen zullen ontwikkelen. U kunt zelfs contact opnemen met een gitaarproducent om te vragen of bepaalde modellen die u leuk vindt ooit zullen worden gemaakt in een linkshandige vorm. Er zijn ook andere mogelijkheden voor linkshandige gitaren, maar dat zal waarschijnlijk extra kosten met zich meebrengen. Kortom, als u linkshandig bent, adviseren wij u om linkshandig te spelen. Het zal natuurlijker voor u aanvoelen en u hoeft alleen maar rekening te houden met de aanschaf van een gitaar. Het spelen en de accessoires zijn niet afhankelijk van aan welke kant u speelt. Assortimenten aan linkshandige gitaren zijn ook groot genoeg dat u zeker een passende gitaar kunt vinden!

Bekijk hier ons assortiment aan gitaren!